Wat betekent digitale toestemming in de praktijk – en wat kun je ermee in de zorg voor jeugd en gezin? Tijdens het webinar Mitz: van toestemming naar actie op 15 april 2025 ging ActiZ Jeugd daarover in gesprek met Martijn Mallie, programma manager Mitz bij VZVZ. Het webinar vond plaats in het kader van onze bredere verkenning naar digitaal partnerschap binnen jeugd en gezin.
Visie op digitaal partnerschap jeugd & gezin
Vanuit ActiZ Jeugd werken we aan de visie digitaal partnerschap dienend aan jeugd en gezin. Deze visie biedt handvatten en concrete voorbeelden om als organisaties voor jeugd en gezin gezamenlijk richting te geven aan digitalisering. ActiZ Jeugd ondersteunt haar leden in deze transformatie door kennis te delen, samen te werken met partners en leveranciers, en te werken aan zorg die efficiënter en toekomstbestendig is. Door innovatie te omarmen en de digitale basis op orde te brengen creëren we zorg en ondersteuning die aansluit bij de leefwereld van jeugdigen en ouders – en die klaar is voor de uitdagingen van morgen.
Ron Boumans, bestuursvoorzitter ActiZ Jeugd: ‘Als ActiZ Jeugd zetten we niet alleen in op AI, maar ook op CI: ‘Vooruitgang in Data: De Kracht van Collectieve Intelligentie’. Mitz wordt breed ondersteund als de nieuwe standaard voor het vastleggen van toestemmingskeuzes. Het Ministerie van VWS raadt aan om Mitz te gebruiken. Brancheorganisaties zoals de LHV, InEen, NVZ, NFU, KNMP en de Nederlandse ggz werken al samen aan de implementatie. We beschouwen dit als een waardevolle ontwikkeling, omdat het een voorbeeld is waarbij de eindgebruiker daadwerkelijk de regie en het eigenaarschap heeft over hun eigen data. Dit webinar is een eerste stap in onze verkenning hoe we het verlenen van toestemming voor jeugdigen en gezinnen zo eenvoudig, eenduidig en impactvol mogelijk kunnen inrichten.’
Lees hier meer:
Hoe is jouw digitale hartslag voor jeugd en gezin?
Wat is Mitz? En waar wordt het al gebruikt?
Mitz is een landelijke voorziening waarmee burgers via MijnMitz.nl zelf toestemming kunnen geven voor het digitaal delen van hun medische gegevens tussen zorgverleners. Dit kan met eenvoudige keuzeknoppen: “alles ja”, “alles nee” of “ja/nee” per individuele zorgaanbieder of zorgaanbiedercategorie.
Mitz wordt al ingezet bij:
- Huisartsenpraktijken
- Apotheken
- Huisartsenposten
- Ziekenhuizen
- GGZ-instellingen
- Diagnostische centra
Bij de ontwikkeling van Mitz is als uitgangspunt gehanteerd dat 70/80% van de patiënten zelfstandig hun toestemmingskeuzes in MijnMitz moeten kunnen registreren. Voor mensen die minder digitaalvaardig zijn, zijn er alternatieve routes, zoals “Samen naar MijnMitz” of ondersteuning via de huisarts/apotheek.
De voorziening is ontwikkeld als antwoord op de versnippering van toestemmingsregistraties. Mitz is privacy-proof en juridisch verankerd in onder andere de AVG, WGBO en de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz).
Wat kan Mitz betekenen voor jeugd en gezin?
Tijdens het webinar verkenden we wat Mitz concreet kan betekenen voor professionals, ouders en jongeren binnen het domein jeugd en gezin. Vragen vanuit deelnemers richtten zich vooral op de toepasbaarheid van Mitz in de praktijk van de JGZ en op de juridische en technische kant van toestemmingsverlening door minderjarigen.
Een belangrijk onderwerp was de rol van jongeren zelf. Volgens de wetgeving moeten kinderen vanaf 12 jaar zélf meebeslissen over het delen van hun medische gegevens – samen met hun ouders. Vanaf 16 jaar beslissen jongeren volledig zelfstandig. Het systeem van Mitz houdt hier rekening mee. Tussen 12 – 16 jaar dient de ouder de toestemmingskeuzes van een kind te bevestigen.
Ook werd stilgestaan bij gezinnen die moeite hebben met digitale processen. Mitz biedt hier passende oplossingen voor, zoals het gezamenlijk doorlopen van de toestemmingskeuze aan de balie van de apotheek of via de huisarts. Daarnaast zijn er noodscenario’s voorzien waarin een zorgverlener, met toestemming van de patiënt, tijdelijk gegevens kan raadplegen in spoedsituaties.
Er werd ook gevraagd naar de betrokkenheid van de JGZ. Hoewel JGZ-organisaties op dit moment nog niet standaard zijn aangesloten op Mitz, is het doel om de voorziening breder toegankelijk te maken. Dat biedt kansen voor betere gegevensdeling bij overdrachten en in acute situaties, en draagt bij aan een bredere beweging richting digitale regie voor ouders, jongeren en zorgprofessionals.
Hoe nu verder?
De inzichten uit dit webinar nemen we mee in de ontwikkeling van onze visie op digitaal partnerschap. Het vervolg wordt besproken met het bestuur van ActiZ Jeugd. Doel is om tot een gedragen koers te komen waarin digitale regie, toegankelijkheid en samenwerking met ketenpartners centraal staan.