Vijf vragen aan... Monique Hertogs

Wie ben je, wat doe je en waar doe je dat? 

'Sinds juni 2021 ben ik bestuurder bij Savant Zorg. Ik heb mijn hele leven in de zorg gewerkt. Ooit ben ik begonnen in het kruiswerk/de thuiszorg. Daar hield ik mij vooral bezig met innovatieve projecten, op mijn 26e ging ik ‘de lijn’ in.  

De breedte van het werk in de zorg trekt mij heel erg aan. Bijdragen aan een goed leven voor de cliënten door ‘het goede’ te doen: daar draait het om. In mijn werk ben ik altijd heel geïnteresseerd geweest in het teweegbrengen van verandering op alle niveaus. Op cliëntniveau én in het gehele maatschappelijke veld. Mijn veranderkundige achtergrond helpt mij daarbij en als bestuurder bij Savant Zorg kan ik daar volop mee bezig zijn.' 

"Kwaliteit ontstaat in de relatie tussen de cliënt, de mantelzorger en de professional. Het is vooral aan de professional om dit proces te ondersteunen, om dit vanuit eigenaarschap mogelijk te maken." 

Wat kenmerkt Savant Zorg? 

'Wat ik zo mooi vind aan Savant is de aandacht voor eigenaarschap. Dat wil zeggen: het gedachtegoed dat jij als professional het verschil kunt maken voor de cliënt in het primair proces. Naast de woon-zorgcomplexen heeft Savant Zorg zich heel sterk ontwikkeld op het gebied van alles wat met thuis te maken heeft en heeft ook heel bewust de keuze gemaakt dit zo te houden. Daardoor is een prachtige combinatie ontstaan van alle denkbare zorg thuis. Van huishoudelijke ondersteuning, wijkzorg/-verpleging, behandeling, thuiszorg, Thuisbegeleiding: het is een enorm waardevol en compleet aanbod.  

Uiteindelijk kun je het niet allemaal alleen oplossen. Je hebt elkaar nodig. Als team,  organisatie en als netwerkpartners. Daarom werkt Thuisbegeleiding zo sterk vanuit netwerkorganisaties: iedereen doet waar hij/zij goed in is en ervaring mee heeft.' 

Op welke manier maak jij Thuisbegeleiding mede mogelijk als bestuurder?  

'Uiteindelijk ben ik als bestuurder eindverantwoordelijk voor de organisatie. Niet alleen in het heden maar ook met het vizier op de toekomst. Ik bepaal mede de strategie, het koersplan, onderzoek wat de organisatie nodig heeft en houd contact met de stakeholders. Maar dat doe ik niet alleen. Ik geloof zelf heel erg in gedeeld leiderschap. Daarom vind ik het ook zo fijn dat ik samen met vier directeuren in het directieberaad zit. Samenwerken staat centraal, ieders professionaliteit doet er toe. Het lijntje met de Ondernemingsraad, de VVAR, de Centrale Cliëntenraad: allemaal belangrijk voor mij. Ik noem dat ook wel lijnloos samenwerken, of horizontaal samenwerken. Dat is overigens wat anders dan kaderloos werken. Kaders zijn nodig en belangrijk.'

 Welke ervaringen heb jij met Thuisbegeleiding? 

'Thuisbegeleiders hebben veel kennis van complexe situaties. Ze zien cliënten op een vaak ontregeld moment in hun leven, in een situatie waar heel veel aan de hand is. Vorige zomer liep ik tijdens mijn inwerkperiode een dag mee met een thuisbegeleider.  

Ik was erg onder de indruk van de ingewikkelde situaties waarmee ik tijdens mijn meeloopdag kennismaakte. De heftigheid van wat er aan de hand was, maar ook de kwetsbaarheid van de cliënt en die van iedereen eromheen. Dus ook de kwetsbaarheid van onze medewerkers. De morele dilemma’s die ze tegenkomen, signaleren, beeldvorming, de-escalatie, en soms ook melden. Thuisbegeleiders zijn daar voortdurend mee bezig.  

Sommige situaties waren bijna onvoorstelbaar. Kwetsbare ouders die bijna niet in staat zijn om te laten zien dat ze keihard werken om het beste te doen voor hun kinderen. Kinderen die in de knel zitten in kwetsbare gezinssituaties waarbij het zo lastig blijkt om samen met andere organisaties goed door te pakken. Bij ieder bezoek realiseerde ik mij: ‘Dit doet er echt toe’. Thuisbegeleiding is van enorm toegevoegde waarde.  

Maar ook het praktische van Thuisbegeleiding trof mij. De thuisbegeleider met wie ik meeliep zei onderweg in de auto: 'Bij de volgende cliënt ga ik een klusje doen. Ik ga een spijker in de muur slaan.' Even vroeg ik mij af of dit wel de bedoeling was. Maar wat bleek? Er was bij deze cliënt van alles aan de hand: vervuiling, een verstandelijke beperking, de cliënt had ook gezworven. Tja, hoe kom je dan in contact met zo iemand? De thuisbegeleider bleek het klusje te gebruiken om binnen te komen. Iets doen, een gesprekje voeren en het onderwijl ook nog echt ergens over hebben. Precies dát is de kracht van Thuisbegeleiding.'

Welke boodschap heb jij voor thuisbegeleiders? 

'Ik voel soms de angst voor het wegvallen van de financiering van Thuisbegeleiding. Wat gaat er dan gebeuren? Thuisbegeleiding is een relatief kleine tak van sport. Het is een niche die vaak wordt vergeten of waarvan wordt gezegd dat ‘die en die’ dat ook wel kunnen. Hoe houden we het vak met elkaar nou goed overeind? Dat kan een bestuurlijke vraag zijn.  

Daarom vraag ik de professionals: welke ideeën hebben jullie hierover? Hoe zien jullie dit en welke rol zou een bestuurder -ik of een ander- hierin kunnen hebben? Ik vind dit de moeite waard om te onderzoeken. Misschien dat we landelijk met elkaar wat meer invloed hebben dan op gemeentelijk of regionaal niveau.  

Uiteindelijk staan de cliënten van Thuisbegeleiding misschien wat minder snel op om te zeggen dat ze veel aan de thuisbegeleider hebben.. Maar terug naar dat eerdere voorbeeld: die spijker is een middel, geen doel. Het klusje zorgt ervoor dat je als zorgverlener meer zicht krijgt op de situatie van de cliënt. De gemiddelde cliënt van Thuisbegeleiding vraagt niet om hulp maar om een spijker.  

Realiseer je goed dat je er als thuisbegeleider echt toe doet. Probeer Thuisbegeleiding vanuit die kracht zichtbaar te maken. Wees niet te bescheiden. Hoe doe je dat? Ga hierover met elkaar in gesprek, binnen en buiten je organisatie. Deel de verhalen en wees trots!'