ActiZ Jeugd ziet herkenbare ambities voor jeugd en gezin in regeerakkoord

Ron Boumans, voorzitter van ActiZ jeugd: ‘’twee jaar geleden zijn we gestart om vanuit de maatschappelijke opgaven een vertaling te maken naar wat deze betekenen voor jeugd en gezin. Kern is dat we weer dienend worden aan jeugd en gezin in plaats van het systeem. Ons kompas: ‘’Samen investeren in jeugd en gezin’’ is onze brede domeinoverstijgende visie geworden voor het veilig en gezond opvoeden in Nederland. Zoals het kabinet in haar persconferentie zei: ‘the proof of the pudding is in the eating. Een visie is mooi, maar het oplossen van problemen gebeurt uiteraard in de praktijk. Het afgelopen jaar hebben we het gedachtegoed van het kompas uitgewerkt in een handreiking: ‘Aan de slag met kansrijk partnerschap voor jeugd en gezin’, die gemeenten en zorgorganisaties concrete handvatten voor inkoop en beleid meegeeft en goede voorbeelden laat zien. Op 14 november a.s. willen we een eerste concept bespreken met betrokken partijen uit de (lokale) overheid, zorg, onderwijs en welzijn. Bevlogen pragmatisme klinkt ons goed in de oren en we trekken graag met het kabinet op om deze visie en handreiking  verder uit te werken.’’

Samenhangende effectieve preventiestrategie

We staan aan de vooravond van een maatschappelijke herverdeling die begint bij de zorgzame buurt als ecosysteem en het versterken van sociale netwerken met daaromheen een schil van preventie en eerstelijns zorg. We zijn dan ook verheugd de volgende tekst te lezen in het regeerakkoord:

“Voorkomen is beter dan genezen. Het kabinet neemt daarom maatregelen om de gezondheid van alle Nederlanders te beschermen en te bevorderen, waaronder mentale gezondheid. Hiertoe werken we een samenhangende effectieve preventiestrategie uit”.   

ActiZ jeugd pleit er voor om bij de uitwerking van deze strategie eenvoud centraal te zetten. Starten bij de infrastructuur die we al hebben in Nederland in plaats van nieuwe dingen bedenken. Er komen nog steeds veel organisaties over de vloer bij gezinnen en het aantal functionarissen groeit met de dag. Versnippering op alle lagen zorgt voor meer bureaucratie. We hebben in Nederland goud in handen. De jeugdgezondheidszorg  (JGZ) verkeert in de unieke positie dat zij als enige met regelmaat vrijwel alle kinderen van -9 (zwangerschap) tot 18 jaar ziet. Dit zien wij nergens zo terug in de landen om ons heen. En ook binnen het Nederlandse jeugddomein is de positie van de JGZ uniek omdat zij als enige die langdurige relatie heeft met bijna alle kinderen en ouders. En toch weten we het goud onvoldoende te verzilveren. Het genoemde investeringsmodel voor preventie zien wij dan ook als kans om een betere balans te vinden in de investeringen die gaan naar curatie en naar preventie. ActiZ jeugd werkt aan moderne wijzen van verantwoorden zodat de effectiviteit, maar ook het lerend vermogen binnen organisaties,  voor jeugd en gezin zichtbaar wordt. Wij staan klaar.

Versterken samenwerking wijkteams

Wij zijn ook positief gestemd dat het Kabinet Schoof stevig inzet op het versterken van de samenwerking in de eerstelijnszorg en de nauwe samenwerking tussen lokale wijkteams, jeugdhulp, jeugdbescherming, en andere organisaties. Want het kan anders en het moet anders om de zorg voor jeugd en gezin toegankelijk te houden.

ActiZ Jeugd pleit al langer voor het sturen op lokale (eerstelijns) wijkteams in alle gemeenten, bestaande uit de eerstelijns-, de wijkverpleging én de jeugdgezondheidszorg. Wij zien hierbinnen een sleutelrol voor de wijkverpleging en de jeugdgezondheidszorg die als centrale zorgverleners zorgen voor passende zorg. Zij zijn de schakel tussen de medische en preventieve zorg en staan in verbinding met de zorgzame wijken en de buurt als ecosysteem. Zowel de hervormingsagenda jeugd als de visie eerstelijnszorg 2030 vragen hierin nog aanscherping en afstemming.  Juist als we de verantwoordelijkheid van opvoeden en opgroeien willen houden bij ouders is het essentieel om de samenwerking tussen inwoners van een wijk en zorgorganisaties als uitgangspunt te nemen. Samenleven gebeurd lokaal en in de wijk. In Nederland kennen we al meer dan 2000 bewonersinitiatieven die hier invulling aan geven. De infrastructuur voor het ‘’steuntje in de rug’’  moet hierop aansluiten. Samen kijken wat nodig is en wie daarbij aan zet is: één gezin, één plan, één regisseur.

Innovatie en digitalisering als motor van passende zorg

We onderschrijven ook de inzet op digitalisering, standaardisatie en innovatie. Het is de motor voor passende zorg en het houdbaar en toegankelijk houden van de zorg. Zeker als het gaat om jeugdigen en gezinnen: wij krijgen nú te maken met de zogeheten generatie Alpha die niet anders weet en kent dan digitaal. Eenheid van taal en voldoende ruimte en middelen om te kunnen innoveren is essentieel.

Vaccinatiebeleid dat aansluit bij de doelgroep

Net als het Kabinet maken ook wij ons zorg om de gedaalde vaccinatiegraden en is het vergroten van het vertrouwen en doelgroepgerichte communicatie speerpunt nummer één. Vertrouwen komt echter te voet en gaat te paard. Wij roepen dan ook op om zorgvuldig om te gaan met alternatieven of nieuw beleid en oog te houden voor de mensen om wie het gaat in plaats van institutionele belangen. Laat alternatieven of nieuw beleid onafhankelijk toetsen op doelmatigheid, bureaucratie, effectiviteit en duurzaamheid.

De transitie naar het weer dienend worden aan jeugd en gezin vraagt eigenaarschap, lef en commitment van ons allen. ActiZ jeugd doet graag mee om te komen tot concrete oplossingen voor de praktijk. We gaan graag in gesprek met de bewindslieden om hier invulling aan te geven.

Lees hier het regeerprogramma terug. 

Lees hier het kompas: "Samen investeren in jeugd en gezin"