Deze week is het de week van de gezonde jeugd, met vandaag 12 juni, de Nationale Buitenspeeldag. En dat is niet voor niets. Als moeder en mens verbaas ik me er regelmatig over hoe weinig kinderen tegenwoordig nog écht buitenspelen. Kinderen staan soms aan de rand van de speeltuin, niet wetend wat ze moeten doen. Kinderen vervelen zich sneller zonder scherm. Terwijl buiten spelen juist een positief effect heeft op zowel de fysieke als mentale gezondheid van kinderen. Wat me ook opvalt is dat weinig ouders meespelen met hun kinderen. Ook wij – ouders, professionals, gemeenten, leerkrachten/docenten – lijken het te zijn verleerd en zitten alleen nog op ons scherm. Daarom is mijn oproep: geef het goede voorbeeld. Je bent nooit te oud om te spelen.
Copy - paste
Als directeur van een organisatie die zich richt op Jeugdgezondheid en een Kansrijke Start vind ik het, uiteraard, belangrijk dat we bewegen en spelen. Door buiten te spelen met andere kinderen ontwikkelt een kind sociale vaardigheden zoals emotieregulatie, het stellen van grenzen en zelfvertrouwen en zelfstandigheid. En tegelijkertijd weet ik als ouder natuurlijk ook hoe fijn het soms is als ze zichzelf even vermaken. De wijze waarop we dat doen kan alleen anders. Uit recent onderzoek van Netwerk mediawijsheid blijkt dat het merendeel van de ouders hun kinderen (0 t/m 6 jaar) digitale media laat gebruiken om even tijd voor zichzelf te hebben. En als ik om mij heen kijk in de speeltuin dan lijken ouders die tijd voor zichzelf primair te besteden aan hun telefoon! Als we willen dat kinderen gezond opgroeien hebben ze goede voorbeelden nodig.
En die goede voorbeelden zijn wij, jij en ik! Spelen is niet alleen gezond voor je kind, maar van spelen worden we allemaal blij. Wanneer ben jij voor het laatst op de trampoline geweest, of in de binnenspeeltuin achter je kind aangegaan via de ballenbak? Ga er zelf ook op uit, de speeltuin in, op de schommel of de wipwap, of naar een nabijgelegen trapveldje de eerste panna proberen te maken. Laat zien hoe leuk spelen kan zijn en moedig je kind aan om mee te doen. Je kind ontwikkelt enorm veel vaardigheden en bijkomend voordeel: we leren beter en onthouden beter als we bewegen!
Wat is eigenlijk normaal?
Wat ‘normaal’ is bepalen we met elkaar. Ouders én omgeving hebben hierin een belangrijke voorbeeld rol. Zo is het bij onze korfbalclub heel normaal dat er in de pauze fruit wordt uitgedeeld. Ik ben er trots op dat we kinderen spelenderwijs gezonde keuzes leren maken. En het maakt me blij om te zien dat er bij steeds meer sportkantines aandacht is voor deze gezonde keuzes. Pak ‘gewoon’ even een appeltje mee voor onderweg! Zo maken we gezond eten weer normaal.
Als jeugdgezondheidszorg hebben we ook een belangrijke taak om te ‘normaliseren’. Niet alleen door te meten en te wegen en te adviseren over gezonde voeding en voldoende beweging, maar ook door het netwerk van gezinnen en jeugdigen te versterken of hen te verbinden aan initiatieven of voorzieningen in de wijk. En door programma’s rondom opvoeden en opgroeien, waardoor veel vragen laagdrempelig en preventief ondervangen kunnen worden. Normaliseren is soms ook even gerust stellen. Hiermee ontstaat er veel ruimte bij ouders en gezinnen om te focussen op het normale leven en het gezond opgroeien. En dus ook ruimte om weer even te spelen met hun kinderen…
Samen spelen en bewegen
Naast onze rol als jeugdgezondheidszorg hebben ook andere partners zoals gemeenten, zorgverleners, welzijn en scholen een rol om spelen en bewegen meer te faciliteren. Het vraagt een integrale aanpak, maar dit is vaak lastig omdat gemeenten hun beleid uit verschillende potjes moeten financieren. De systeemwereld bepaalt de mogelijkheden en dat vinden we tot op heden allemaal ook ‘normaal’. Maar ook hier roep ik op: laten we allemaal wat meer spelen en (mee)bewegen. Laten we samen taarten bakken in de zandbak, ondersteboven hangen aan een klimrek, de wereld ziet er dan vast heel anders uit, of verstoppertje spelen in het bos: wie weet vinden we elkaar dan wel!
Lonneke van der Veer
Directeur Yunio en lid bestuur ActiZ Jeugd