Bij problematische scheidingen is deelname van de kinderen aan het opstellen van het verplichte ouderschapsplan onvoldoende geborgd. Dat concludeert Veronica Smits in het proefschrift dat ze op maandag 30 maart 2015 verdedigt aan Tilburg University. Ze doet onder meer de aanbeveling om, met het oog op het belang van het kind, de inbreng van een gedragsdeskundige bij het scheidingsproces te vergroten.
Bij problematische scheidingen is deelname van de kinderen aan het opstellen van het verplichte ouderschapsplan onvoldoende geborgd. Dat concludeert Veronica Smits in het proefschrift dat ze op maandag 30 maart 2015 verdedigt aan Tilburg University. Ze doet onder meer de aanbeveling om, met het oog op het belang van het kind, de inbreng van een gedragsdeskundige bij het scheidingsproces te vergroten.
Sinds maart 2009 moeten ouders die scheiden hun kinderen betrekken bij de afspraken in het verplichte ouderschapsplan over de gevolgen van de scheiding. Zij zullen aan de rechtbank kenbaar moeten maken op welke manier de kinderen bij het ouderschapsplan zijn betrokken. Dat betekent in feite dat kinderen een recht op participatie in het ouderschapsplan hebben, stelt Veronica Smits. De wetgever heeft echter verzuimd aan te geven hoe dat recht moeten worden ingevuld.
Smits onderzocht zowel de wet- en regelgeving rond de deelname van kinderen in het scheidingsproces, als de huidige praktijk van de betrokken professionals zoals de advocaat-mediator, de gedragsdeskundige-mediator en de rechter. Daarbij signaleerde zij een spanningsveld tussen participatie van het kind aan de ene kant en bescherming van het kind tegen mogelijke negatieve invloeden daarvan aan de andere kant.
Participatie van het kind zal in de visie van Smits het uitgangspunt moeten zijn. Dat houdt in dat steeds wanneer de belangen van het kind aan de orde zijn, gezocht moet worden naar op het kind afgestemde mogelijkheden om deel te nemen. Respect voor de mening van kinderen, zorg voor hun kwetsbare positie en zorg voor hun belangen zouden daarbij centraal moeten staan. De Nederlandse wetgeving op dit punt moet volgens Smits beter in overeenstemming worden gebracht met internationale verdragen en regelingen.
Meer inbreng gedragsdeskundige
Om de participatie van een kind goed te begeleiden, is bij een conflictueuze scheiding de inbreng van een gedragsdeskundige zoals een psycholoog of een pedagoog, of een systeemtherapeut onmisbaar, aldus Smits. Het zoeken naar de balans tussen de gevoelens en mening van kinderen aan de ene kant en bescherming van hun belangen aan de andere, vraagt om professionele expertise. Smits pleit daarom voor verbetering van de positie van een gedragsdeskundige in het scheidingsproces. Zowel in de rol van begeleider tijdens het scheidingsproces, maar ook naast de rechter. Dat betekent tevens dat de juristen in het scheidingsproces en de gedragsdeskundige meer zullen moeten samenwerken.
Bron: Tilburg University
Reactie ActiZ
De JGZ professional ziet geregeld ouders die in scheiding liggen. Als ambassadeur van het kind wil de JGZ professional dat kinderen zo min mogelijk last hebben van de impact van een scheiding. Indien er sprake is van een conflictueuze scheiding waarbij het kind in de knel komt, kan de JGZ professional extra hulp inschakelen van bijvoorbeeld een psycholoog, pedagoog of systeemtherapeut.